Một số điểm mới Luật Thanh tra năm 2022 được Quốc hội thông qua ngày 14/11/2022 có hiệu lực từ ngày 01/7/2023

1. Tổng cục, Cục thuộc Bộ được thành lập cơ quan Thanh tra chuyên ngành (khoản 1 Điều 18).

          2. Bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra tỉnh có thẩm quyền thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý của các sở không thành lập cơ quan thanh tra (điểm đ, khoản 1 Điều 23)

3. Quy định về sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật có liên quan đến thanh tra quy định Chánh Thanh tra tỉnh được bổ sung là một trong những chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính (điểm b khoản 1 Điều 116)

4. Quy định rõ thời gian ban hành kết luận thanh

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được dự thảo kết luận thanh tra, người ra quyết định thanh tra ký ban hành kết luận thanh tra và chịu trách nhiệm về kết luận, kiến nghị của mình (khoản 1 Điều 78)

5. Tiêu chuẩn bổ nhiệm vào ngạch thanh tra

Tiêu chuẩn bổ nhiệm vào ngạch Thanh tra viên (Điều 39) là tiêu chuẩn chung của các ngạch thanh tra, ngạch Thanh tra viên chính và Thanh tra viên cao cấp phải đảm bảo các tiêu chuẩn riêng như: thời gian giữ ngạch, chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ quy định tại khoản 2, 3, 4 Điều 40 (Thanh tra viên chính) và khoản 2, 3,4 Điều 41 (Thanh tra viên cao cấp).

Luật Thanh tra 2022 đã bỏ quy định cộng tác viên thanh tra.

6. Quy định mới về các trường hợp miễn nhiệm Thanh tra viên

Miễn nhiệm Thanh tra viên được thực hiện trong trường hợp quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 42.

7. Hoạt động thanh tra

Luật quy định các bước tiến hành cuộc thanh tra gồm: chuẩn bị thanh tra, tiến hành thanh tra trực tiếp và kết thúc thanh tra trực tiếp với nội dung công việc khá cụ thể và đầy đủ. Trước đây quy định trong các văn bản dưới luật (chương IV)

          8. Sửa đổi nội dung giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra

Việc giám sát hoạt động động của Đoàn thanh tra đã được quy định (Điều 98)

          9. Không còn chế định Thanh tra Nhân dân trong Luật Thanh tra

Chế định Thanh tra Nhân dân đã được tách ra khỏi Luật Thanh tra năm 2022 và đã được điều chỉnh tại Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở được Quốc hội thông qua cùng với Luật Thanh tra năm 2022.